Thuế GTGT đầu vào của hàng hoá tài trợ an sinh xã hội có được khấu trừ không?

Sau những tranh luận về hạch toán thuế GTGT đầu ra của hàng hoá, dịch vụ (HHDV) tài trợ, ủng hộ an sinh xã hội, tiếp tục có nhiều ý kiến khác nhau đối với việc khầu trừ thuế GTGT đầu vào.

Hãy cùng MyVietnamTax đi tìm hướng xử lý cho vấn đề này trong bài viết dưới đây.

1, Quy định của pháp luật

Tại khoản 2 Điều 4 Nghị định số 209/2013/NĐ-CP quy định:

“Giá tính thuế thực hiện theo quy định tại Điều 7 Luật thuế giá trị gia tăng và Khoản 2 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế giá trị gia tăng.

...

2. Đối với hàng hóa, dịch vụ dùng để trao đổi, tiêu dùng nội bộ, biếu, tặng, cho là giá tính thuế giá trị gia tăng của hàng hóa, dịch vụ cùng loại hoặc tương đương tại thời điểm trao đổi, tiêu dùng nội bộ, biếu, tặng, cho.”

Tại điểm a khoản 1 Điều 9 Nghị định số 209/2013/NĐ-CP quy định:

“Điều 9. Khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào

Khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào được thực hiện theo quy định tại Điều 12 Luật thuế giá trị gia tăng và Khoản 6 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế giá trị gia tăng.

1. Cơ sở kinh doanh nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ thuế được khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào như sau:

a) Thuế giá trị gia tăng đầu vào của hàng hóa, dịch vụ sử dụng cho sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế giá trị gia tăng được khấu trừ toàn bộ,[…]”

Tại khoản 1, khoản 5 Điều 14 Thông tư số 219/2013/TT-BTC quy định:

“Điều 14. Nguyên tắc khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào

1. Thuế GTGT đầu vào của hàng hóa, dịch vụ dùng cho sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT được khấu trừ toàn bộ, kể cả thuế GTGT đầu vào không được bồi thường của hàng hóa chịu thuế GTGT bị tổn thất.

… 5. Thuế GTGT đầu vào của hàng hóa (kể cả hàng hóa mua ngoài hoặc hàng hóa do doanh nghiệp tự sản xuất) mà doanh nghiệp sử dụng để cho, biếu, tặng, khuyến mại, quảng cáo dưới các hình thức, phục vụ cho sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT thì được khấu trừ.”

👉 Hiện vật tài trợ an sinh xã hội được xem là hàng hóa cho, biếu, tặng nên phải nộp thuế GTGT đầu ra. Nếu đây là hàng hóa dùng để bán ra thông thường thì đương nhiên thuế GTGT đầu vào tương ứng sẽ được khấu trừ.

🚨 Tuy nhiên, HHDV cho, biếu, tặng có tính đặc thù: vừa phải nộp thuế GTGT đầu ra như doanh thu, vừa được hạch toán vào chi phí. Do đó, việc khấu trừ thuế GTGT đầu vào hiện có 2 cách hiểu:

- Nếu xem đầu vào phục vụ cho đầu ra là HHDV cho, biếu, tặng chịu thuế GTGT thì được khấu trừ toàn bộ.

- Nếu xem đầu vào phục vụ cho đầu ra là HHDV bán ra của doanh nghiệp nói chung thì được khấu trừ nếu phục vụ cho SXKD hàng hóa, dịch vụ chịu thuế. Tuy nhiên, việc tài trợ ASXH là hoạt động không liên quan đến SXKD nên thuế GTGT đầu vào tương ứng không được khấu trừ.

Chúng ta cùng xem thêm quan điểm của các cơ quan thuế về vấn đề này dưới đây.

2, Công văn hướng dẫn của cơ quan thuế

2.1, Cho phép khấu trừ

Tại Công văn 2810/TCT-CS ngày 28/06/2017, Tổng cục Thuế hướng dẫn:

“Căn cứ quy định trên, trường hợp doanh nghiệp phát sinh các khoản chi tài trợ bằng hiện vật là sản phẩm, hàng hóa do doanh nghiệp tự sản xuất hoặc mua ngoài thì doanh nghiệp thực hiện lập hóa đơn và kê khai thuế GTGT đầu ra theo giá tính thuế GTGT của sản phẩm, hàng hóa cùng loại hoặc tương đương tại thời điểm phát sinh các hoạt động tài trợ. Doanh nghiệp được khấu trừ thuế GTGT đầu vào của sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ có liên quan đến các khoản chi tài trợ này.”

Tại Công văn 4120/TCT-CS ngày 27/10/2021, Tổng cục Thuế hướng dẫn:

“Căn cứ vào các hướng dẫn nêu trên, trường hợp Công ty phát sinh các khoản chi tài trợ bằng hiện vật cho bệnh viện dã chiến là vật tư, máy móc, thiết bị mua ngoài thì thuế GTGT đầu vào của các vật tư, máy móc thiết bị này được khấu trừ. Khi bàn giao vật tư, máy móc, thiết bị cho bệnh viện, Công ty thực hiện lập hóa đơn GTGT và kê khai thuế GTGT đầu ra theo giá tính thuế GTGT của sản phẩm cùng loại hoặc tương đương tại thời điểm phát sinh các hoạt động tài trợ.”

👉 Như vậy, các công văn trên đã hướng dẫn rõ được khấu trừ thuế GTGT đầu vào khi tài trợ bằng hiện vật và nộp thuế GTGT đầu ra với hiện vật.

2.2, Không cho phép khấu trừ

Tại Công văn 15272/BTC-CST ngày 11/12/2020, Bộ Tài chính trả lời cử tri tỉnh Thanh Hóa:

“Căn cứ quy định nêu trên, khoản chi của doanh nghiệp tham gia ủng hộ, thực hiện các chương trình ASXH là khoản chi không phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT của doanh nghiệp nên doanh nghiệp không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào của khoản tài trợ, ủng hộ thực hiện an sinh xã hội.”

👉 Có 2 vấn đề cần lưu ý ở công văn này: (1) Công văn khẳng định khoản chi cho các chương trình ASXH là khoản chi không phục vụ hoạt động SXKD HHDV chịu thuế GTGT, (2) Công văn không đề cập tới việc tài trợ bằng hiện vật có nộp thuế GTGT đầu ra (chỉ đề cập tới ủng hộ, thực hiện chương trình ASXH nói chung).

3, Kết luận và bình luận

Tổng kết lại các nội dung trên, có thể thấy việc khấu trừ thuế GTGT đầu vào của HHDV tài trợ ASXH vẫn tương đối rủi ro do còn có các cách hiểu và áp dụng khác nhau.

Trước mắt, chưa có văn bản nào của cơ quan thuế hướng dẫn không được khấu trừ với HHDV tài trợ ASXH mà có nộp thuế đầu ra. Đồng thời, việc khấu trừ cũng phù hợp với nguyên tắc có nộp đầu ra thì được khấu trừ đầu vào. Do đó, chúng tôi cho rằng DN vẫn có thể xem xét khấu trừ theo Công văn 4120 mới nhất năm 2021 của TCT. Tuy nhiên, nếu điều kiện cho phép, chúng tôi khuyến nghị DN nên có văn bản hỏi cơ quan thuế quản lý trực tiếp để được hướng dẫn thực hiện.

Ảnh: freepik