Xác định đúng loại thu nhập từ bốc thăm trúng thưởng của nhân viên

Các sự kiện cuối năm, tiệc tất niên, ngày hội văn hóa,... của các công ty thường có chương trình bốc thăm trúng thưởng dành cho nhân viên. Vậy phần thưởng mà nhân viên nhận được trong các chương trình này có phải là thu nhập chịu thuế TNCN? Nếu chịu thuế TNCN thì công ty phải thực hiện khấu trừ như thế nào?

Các cục thuế địa phương đang có quan điểm khá khác nhau về vấn đề này.

1, QUAN ĐIỂM CỦA CƠ QUAN THUẾ

Cụ thể, có 2 luồng ý kiến như sau:

- Tính chung vào thu nhập từ tiền công, tiền lương

- Được xem như thu nhập từ trúng thưởng

Chúng ta hãy thử cùng nhau phân tích chủ đề thú vị này nhé.

1.1, Quan điểm thu nhập từ tiền công, tiền lương

- Căn cứ:

Tại khoản 2 Điều 2 Thông tư số 111/2013/TT-BTC quy định:

"2. Thu nhập từ tiền lương, tiền công

Thu nhập từ tiền lương, tiền công là thu nhập người lao động nhận được từ người sử dụng lao động, bao gồm:

…đ) Các khoản lợi ích bằng tiền hoặc không bằng tiền ngoài tiền lương, tiền công do người sử dụng lao động trả mà người nộp thuế được hưởng dưới mọi hình thức:..."

- Hướng dẫn cụ thể:

Tại Công văn 4991/CT-TTHT ngày 1/6/2017, Cục thuế TP.HCM hướng dẫn:

"Căn cứ quy định nêu trên, trường hợp Công ty theo trình bày có tổ chức rút thăm may mắn tặng quà cho nhân viên trong tiệc tất niên thì Công ty tổng hợp giá trị trúng thưởng vào thu nhập chịu thuế TNCN từ tiền lương, tiền công của người lao động để tính, khấu trừ, kê khai, nộp thuế TNCN theo Biểu thuế lũy tiến từng phần theo quy định."

Tại Công văn 2510/CT-TTHT ngày 23/3/2017, Cục thuế TP.HCM hướng dẫn:

"1. Trường hợp Công ty mua hàng hóa để tặng thưởng cho nhân viên vào dịp tất niên thông qua chương trình bốc thăm trúng thưởng, thì khi xuất hàng tặng thưởng Công ty phải lập hóa đơn, tính kê khai nộp thuế GTGT như bán hàng hóa cho khách hàng nhưng không phải tính vào doanh thu tính thuế TNDN. Chi phí quà tặng không vượt quá 1 tháng lương bình quân thực tế thực hiện trong năm tính thuế của doanh nghiệp được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN và số thuế GTGT đầu vào của hóa đơn mua hàng tặng được kê khai khấu trừ (nếu đáp ứng điều kiện tính vào chi phí được trừ và khấu trừ thuế GTGT theo quy định). Đối với giá trị quà tặng cho nhân viên được tính vào thu nhập từ tiền lương tiền công (bao gồm cả trường hợp nhận quà tặng từ bốc thăm trúng thưởng)."

Tại Công văn 10134/CT-TTHT ngày 4/6/2018, Cục thuế tỉnh Bình Dương hướng dẫn:

"+ Nếu người trúng thưởng là công nhân viên của công ty thì giá trị phần thưởng do bốc thăm trúng thưởng được coi là khoản thu nhập chịu thuế TNCN từ tiền lương, tiền công của NLĐ và được tính vào thu nhập chịu thuế TNCN theo biểu lũy tiến từng phần. Công ty có trách nhiệm khấu trừ, kê khai, nộp thuế TNCN theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 25 Thông tư 111/2013/TT-BTC. Trường hợp công ty đã khấu trừ, kê khai, nộp thuế TNCN đối với phần giá trị vượt trên 10 triệu đồng mà người trúng thưởng nhận được theo từng lần trúng thưởng theo quy định tại điểm g khoản 1 Điều 25 Thông tư 111/2013/TT-BTC thì công ty thực hiện kê khai điều chỉnh theo quy định tại khoản 5, Điều 10 Thông tư 156/2013/TT-BTC."

Đáng chú ý, Công văn 10134 nêu trên của Cục thuế tỉnh Bình Dương là Công văn điều chỉnh lại một công văn hướng dẫn trước đó của Cục thuế này dựa trên hướng dẫn tại Công văn 1841/TCT-TNCN của Tổng cục Thuế. 

Cụ thể tại Công văn 1841 gửi Cục thuế tỉnh Bình Dương và TP.HCM, Tổng cục Thuế hướng dẫn:

"Tổng Cục thuế nhận được phản ánh tại Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam thường niên năm 2018 về việc cơ quan thuế đã có hướng dẫn khác nhau trong việc xác định thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân đối phần thu nhập trúng thưởng của người lao động từ hoạt động rút thăm may mắn trong các sự kiện của công ty (bản chụp nội dung kèm theo). Về việc này Tổng cục Thuế có ý kiến như sau: [...] Đề nghị Cục thuế căn cứ hồ sơ kê khai thuế, các quy định tài chính thu chi của công ty và bản chất khoản thu nhập mà người lao động nhận được trong hoạt động rút thăm may mắn của công ty để thực hiện hướng dẫn kê khai nộp thuế theo đúng các quy định nêu trên. Trường hợp hướng dẫn không đúng với quy định thì Cục thuế điều chỉnh lại văn bản đã hướng dẫn và báo cáo về Tổng cục trước ngày 25/05/2018."

1.2, Quan điểm thu nhập từ trúng thưởng

- Căn cứ:

Tại khoản 6 Điều 2 Thông tư số 111/2013/TT-BTC quy định:

"6. Thu nhập từ trúng thưởng

...đ) Trúng thưởng trong các trò chơi, cuộc thi có thưởng và các hình thức trúng thưởng khác do các tổ chức kinh tế, cơ quan hành chính, sự nghiệp, các đoàn thể và các tổ chức, cá nhân khác tổ chức."

- Hướng dẫn cụ thể:

Tại Công văn 1976/CT-TTHT ngày 29/3/2016, Cục thuế tỉnh Đồng Nai hướng dẫn:

"Cục thuế tỉnh Đồng Nai nhận được văn bản số B006-2016/NOK ngày 17/3/2016 của Công ty TNHH Việt Nam NOK hỏi về chương trình rút thăm trúng thưởng ngày thành lập công ty cho người lao động. Trường hợp Công ty có tổ chức chương trình kỷ niệm ngày thành lập có tiến hành chương trình rút thăm trúng thưởng và giải thưởng có giá trị 20 triệu đông thì Công ty xác định thu nhập chịu thuế theo quy định tại Điểm đ Khoản 6 Điều 2 Thông tư số 111/2013/TT-BTC ngày 15/8/2013 của Bộ Tài Chính. Cách tính thuế và áp dụng thuế suất theo quy định tại điểm d Khoản 1, Khoản 2 điều 15 Thông tư số 111/2013/TT-BTC ngay 15/8/2013 của Bộ Tài chính."

Tại Công văn 2500/CT-TTHT ngày 12/4/2019, Cục thuế tỉnh Đồng Nai hướng dẫn:

Trường hợp công ty có tổ chức chương trình bốc thăm trúng thưởng cho công nhân viên và khách hàng của công ty (chương trình chưa đăng ký với Sở Công thương) thì thu nhập nhận được của các cá nhân tham gia chương trình này được xác định là thu nhập từ trúng thưởng theo quy định tại điểm đ khoản 6 Điều 2 Thông tư số 111/2013/TT-BTC ngày 15/8/2013 của Bộ Tài chính, không được xác định là thu nhập từ tiền lương, tiền công của cá nhân nhận từ trúng thưởng. [...] Trường hợp Công ty đã kê khai khoản thu nhập từ trúng thưởng của các cá nhân nêu trên vào tờ khai mẫu 05/KK-TNCN vào kỳ kê khai thuế tháng 12/2018 là không phù hợp.

2, KẾT LUẬN:

Chúng tôi ưu tiên phương án tính vào thu nhập từ tiền lương, tiền công do sau công văn của Tổng cục Thuế thì Cục thuế tỉnh Bình Dương đã điều chỉnh hướng dẫn. Đồng thời, Cục thuế TP.HCM cũng giữ nguyên quan điểm này đến các công văn mới nhất gần đây (ví dụ: Công văn 3552/CT-TTHT năm 2020).

Tuy nhiên, phương án thận trọng vẫn là gửi công văn hỏi cơ quan thuế quản lý trực tiếp và thực hiện theo hướng dẫn này để được miễn nộp phạt theo Luật Quản lý thuế.

Bên cạnh đó, trường hợp hồ sơ kế toán không lưu trữ văn bản thể hiện hình thức tặng quà là bốc thăm trúng thưởng, doanh nghiệp hoàn toàn có thể xem đây là tặng quà cho nhân viên thông thường và tính vào thu nhập từ tiền lương, tiền công. 

Ảnh: freepik - cookie_studio