Gỡ vướng về chạy quảng cáo trực tiếp trên Facebook, Google

Trước đây, nếu sử dụng dịch vụ quảng cáo trên Facebook và Google của các công ty quảng cáo (digital marketing agency), doanh nghiệp hầu như không gặp phải khó khăn gì trong hạch toán và kê khai thuế. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, để tránh phải mất thêm phí dịch vụ, một số doanh nghiệp đã lựa chọn tự thực hiện chạy Facebook Ads và Google Ads. Việc này gặp phải một số vướng mắc trong hồ sơ chứng từ cần thiết, đặc biệt là hợp đồng và hóa đơn, để ghi nhận chi phí tính thuế TNDN và khấu trừ thuế GTGT đầu vào.

1, Về hóa đơn

Dịch vụ Google Ads và Facebook Ads được cung cấp bởi các công ty thuộc tập đoàn Google/Facebook ở nước ngoài, do đó không thể xuất được hóa đơn GTGT theo quy định của Việt Nam. 

Rất may, vướng mắc này đã được Tổng cục Thuế tháo gỡ kịp thời.

Cụ thể, ngày 15/8/2018, Tổng cục Thuế có Công văn số 3149/TCT-CS hướng dẫn:

"Căn cứ các quy định trên, về nguyên tắc trường hợp Google, Facebook (Nhà thầu nước ngoài) ký hợp đồng với doanh nghiệp Việt Nam (bên Việt Nam) để cung cấp dịch vụ quảng cáo trên ứng dụng Google, Facebook và phát sinh thu nhập tại Việt Nam thì Google, Facebook thuộc đối tượng nộp thuế nhà thầu (thuế GTGT, thuế TNDN) tại Việt Nam. Doanh nghiệp Việt Nam có trách nhiệm khai, khấu trừ và nộp thuế thay cho Nhà thầu nước ngoài theo quy định.

Trường hợp doanh nghiệp có phát sinh quảng cáo trực tuyến trên Facebook, Google nếu khoản chi này đáp ứng đủ các điều kiện thực tế liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, có đủ hoá đơn, chứng từ hợp pháp mang tên, địa chỉ, mã số thuế của doanh nghiệp (trường hợp bên bán không cung cấp hoá đơn thì phải có tờ khai và chứng từ nộp thuế nhà thầu nước ngoài theo quy định) và chứng từ thanh toán theo quy định của pháp luật về thuế giá trị gia tăng thì được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN."

Như vậy, việc sử dụng dịch vụ Google/Facebook Ads được cung cấp từ nước ngoài của doanh nghiệp Việt Nam sẽ được xem là "nhập khẩu" dịch vụ. Áp dụng quy định tại Khoản 1, Điều 15, Thông tư 219/2013/TT-BTC thì điều kiện để khấu trừ cho trường hợp này là "chứng từ nộp thuế GTGT thay cho phía nước ngoài" thay cho "hoá đơn giá trị gia tăng hợp pháp của hàng hoá, dịch vụ mua vào".

2, Về hợp đồng

Đối với các công ty quảng cáo trong nước thì doanh nghiệp chỉ cần yêu cầu Hợp đồng/Chào hàng-chấp nhận hoặc đặt hàng qua email. Tuy nhiên, Google và Facebook không hỗ trợ các hình thức thỏa thuận này. Người dùng phải chấp nhận các điều kiện và điều khoản quảng cáo có sẵn để có thể sử dụng dịch vụ. Nhiều doanh nghiệp băn khoăn liệu hình thức giao kết này có được cơ quan thuế chấp nhận.

Trả lời vấn đề này, website của Bộ Tài chính (mof.gov.vn) ngày 8/9/2014 cho biết:

"Do đó, bộ chứng từ cần thiết để DN được tính vào chi phí được trừ có thể bao gồm:
- Quy chế của đơn vị về việc mua các dịch vụ qua mạng, trong đó có quảng cáo phù hợp với các Luật của Việt Nam (như nêu trên);
- Đề xuất bằng văn bản của bộ phận kinh doanh cần quảng cáo với cấp trên, kèm theo bản in các điều khoản mà nhà mạng/trang quảng cáo đó đưa ra (giá cả, phương thức quảng cáo, cách trả tiền, thời gian quảng cáo,…) được Lãnh đạo DN phê duyệt.
- Báo cáo nghiệm thu hoặc chứng từ chứng minh rằng yêu cầu quảng cáo của DN đã được thực hiện theo như đề xuất trên;
- Chứng từ thanh toán: Sao kê ngân hàng kèm uỷ nhiệm chi, séc,…  của DN chứng minh việc DN thanh toán tiền trả cho trang quảng cáo;
- Tờ khai và chứng từ nộp thuế nhà thầu nước ngoài theo quy định tại Thông tư số 60/2012/TT-BTC và Thông tư số 123/2012 (từ 2014 là Thông tư số 78/2014 và số 103/2014)."

Tại Công văn 5681/CT-TTHT ngày 17/2/2017, Cục thuế Hà Nội hướng dẫn:

"- Căn cứ Công văn số 3919/TCT-CS ngày 19/11/2013 của Tổng cục Thuế về chính sách thuế.
Căn cứ các quy định nêu trên và căn cứ nội dung trình bày của VNPT tại công văn số 350/CV/VNPT ngày 16/01/2017, trường hợp VNPT mua dịch vụ quảng cáo trên internet từ Công ty Google và Facebook thanh toán bằng thẻ visa cho Công ty Google, Facebook qua ngân hàng; các thông tin, dữ liệu điện tử có liên quan đến giao dịch nêu trên (tài khoản trên mạng, điều khoản cung cấp dịch vụ, chính sách và giá phí của Công ty Google để xác định dung lượng giao dịch, chứng từ thanh toán...) là chính xác, có sự đảm bảo đủ tin cậy về tính toàn vẹn của thông tin; các thông tin, dữ liệu điện tử này được lưu trữ, có thể truy cập, sử dụng được dưới dạng hoàn chỉnh khi cần thiết và Cơ quan thuế có thể kiểm tra thì:
- Khoản chi phí quảng cáo trên internet VNPT trả cho Công ty Google, Facebook được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN.
- VNPT có trách nhiệm khấu trừ, nộp thay thuế nhà thầu trước khi thanh toán cho Facebook, Google theo quy định."

Như vậy, thông tin, dữ liệu điện tử liên quan đến việc quảng cáo trên Google và Facebook được xem là có giá trị pháp lí đầy đủ căn cứ theo Luật Giao dịch điện tử số 51/2005/QH11. Các Hợp đồng hoặc hình thức tương tự bằng giấy hoặc qua email là không cần thiết trong trường hợp này.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp phải đảm bảo thông tin, dữ liệu điện tử có liên quan đến giao dịch phải:
- chính xác, có sự đảm bảo đủ tin cậy về tính toàn vẹn của thông tin
- được lưu trữ, có thể truy cập, sử dụng được dưới dạng hoàn chỉnh khi cần thiết và cơ quan thuế có thể kiểm tra.

3, Vấn đề khác

Khi trực tiếp chạy ads trên Google và Facebook thì các doanh nghiệp cần lưu ý về nghĩa vụ thuế nhà thầu. Google và Facebook ở nước ngoài thường không đáp ứng đủ các điều kiện để nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ, nộp thuế TNDN trên cơ sở kê khai doanh thu, chi phí để xác định thu nhập chịu thuế. Do vậy, các doanh nghiệp trực tiếp chạy ads có trách nhiệm nộp thay thuế cho các nhà mạng nước ngoài theo quy định tại Thông tư 103/2014/TT-BTC (tỉ lệ 5% TNDN, 5% GTGT). Điều này dẫn tới phát sinh thêm chi phí cho các doanh nghiệp.

Tóm lại:
Khi trực tiếp chạy Google Ads và Facebook Ads, bộ chứng từ cần thiết bao gồm:

• Quy chế của doanh nghiệp cho phép chi quảng cáo (không cấm việc quảng cáo qua mạng)
• Đề xuất của đơn vị thực hiện chạy quảng cáo được ban lãnh đạo doanh nghiệp phê duyệt
• Thông tin, dữ liệu điện tử liên quan đến giao dịch phải chính xác, đảm bảo đủ tin cậy về tính toàn vẹn thông tin, được lưu trữ, có thể truy cập, sử dụng được dưới dạng hoàn chỉnh khi cần thiết (các DN cần xem xét chạy ads bằng tài khoản của công ty, không sử dụng tài khoản cá nhân để tránh thay đổi về nhân sự dẫn tới mất thông tin, dữ liệu)
• Báo cáo nghiệm thu hoặc chứng từ chứng minh quảng cáo đã được thực hiện
• Chứng từ thanh toán phù hợp với quy định về thuế GTGT (có thể sử dụng thẻ tín dụng, tài khoản ngân hàng của cá nhân người lao động để thanh toán, sau đó doanh nghiệp thanh toán lại)
• Tờ khai và chứng từ nộp thuế nhà thầu thay cho Google/Facebook theo quy định. 

Chi phí quảng cáo đảm bảo các điều kiện trên sẽ được trừ khi tính thuế TNDN và thuế GTGT đầu vào được khấu trừ (Công văn 3303/CT-THTT của Cục thuế Hà Nội).

Ảnh: Forbes